مسلمان کیست؟
از: عرفان پلی میان مذاهب
اثر: حضرت مولانا صلاحالدّین علی نادر عنقا، پیر اویسی
مردم در مورد اینکه معنی "مسلمان" چیست، نظراتی در ذهن خود دارند که از برخوردهای گوناگون اجتماعی و محاورات عمومی سرچشمه گرفته و آبشخوری در حقیقت ندارند. یک فرد تنها به ﺼﺮﻒاینکه در خانوادهای مسلمان و یا مسیحی و یا در سرزمینی که اسماً به عنوان کشوری اسلامی یا مسیحی شناخته میشود به دنیا آمده باشد مسلمان و یا مسیحی نیست.
پیروی کردن از مراسم مرسوم دینی در اجتماعات نیز دلیلی بر مسلمان بودن شخص نیست. برای مثال، افراد به دلیل اینکه روزانه پنج بار حرکاتی مشخص را اجرا نموده و به اصطلاح نماز میخوانند خود را مسلمان میپندارند، درصورتیکه این اعمال اگر بصورت تقلیدی و عاری از علم حقیقی باشد نشانی از مسلمان بودن در بر ندارد. حضرت شاه مقصود صادق عنقا پیر طریقت اویسی میفرمایند:
"هر یک از اعمال و اذکار نماز، علاوه بر صورت ظاهر دارای معنا و روحانیتی است که متضمن عروج مصلّی به مدارج عالی حیاتی و وصول به ملأ اعلا و قرب به حضرت باریتعالی میباشد… ... قسم حقیقی در نماز مشاهده تجلیات حق است و بندگی خالص در حضرت معبود اعظم در آینه دل صافی و قلب متوجه نورانی و عقل مجرد و نفس پاک مطمئن که تاثیرات آن بدون تکلّف به لسان و جوارح عاید شده و از هرگونه شبههای خارج باشد تا روح، سیر درمجاری خواطر صافیه و معارف باقیه کند و به حقیقت معنی اَلعُبُوديَّةُ جَوهَرَةٌ کُنْهُهَا الرُّبُوبِيَّةُ برسد."
آیا این مرتبه اعلااز عروج شامل همه افراد که خود را مسلمان میدانند میباشد؟
یک مسلمان واقعی کسی است که تسلیم به خداوند باشد. پس آیا میتوان اینگونه مسلمانها را با هم مقایسه کرد؟ و آیا تفاوت در جهات آداب و رسومی وشیوههای دینداری، نمایانگرعبادت حقیقی و عروج و معرفت به یگانگی خداوند است؟
پیامبران، مسلمانان واقعی هستند. مسلمان واقعی کسی است که به بالاترین مرتبۀ معرفت دست یافته است. تنها کسی که میتواند بگوید من یا تو مسلمان هستیم، خداوند لایزال است! مسلمان بودن حقیقی یک افتخار است. برای مسلمان شدن و حصول چنین افتخاری میبایست سیر و سلوک نمود و مراتب شناخت و معرفت را طی کرد.
_____________________________
مآخذ:
1. Nader ANGHA, Hazrat Salaheddin Ali, Sufism, A Bridge Between Religions, M.T.O. Shahmaghsoudi Publication®, Riverside, CA, USA, 2002, pp. 47-50.
2. Sadegh ANGHA, Hazrat Shah Maghsoud, Al-Rasa'el, University Press of America, Lanham, 1986, pp. 17 & 62.